Ἀλλὰ περνοῦσαν τὰ χρόνια καὶ Ναὸς δὲν κτιζόταν, οὔτε τὰ θεμέλιά του κἄν κατατέθηκαν. Οἱ οἰκονομικὲς δυσκολίες στὴν νεοσύστατη Ἰουδαϊκὴ κοινότητα, σὰν μία ψυχρὴ πλάκα, πάγωναν τὶς καρδιές τους, γιὰ νὰ προχωρήσουν στὴν ἀνέγερση τοῦ Ναοῦ.
Ἀλλὰ ὁ προφήτης Ἀγγαῖος, ἀγαπητοί μου, περιερχόταν ὅλη τὴν χώρα καὶ μὲ ὅλη τὴν προφητική του δύναμη ἐνθάρρυνε τὸν ἀπελπισμένο λαὸ καὶ τὸν προέτρεπε νὰ ἀποφασίσει ἐπιτέλους τὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ Ναοῦ.
Τὴν μεγάλη οἰκονομικὴ κρίση ποὺ ἀντιμετώπιζε ὁ λαός, τὴν ἑρμήνευε
ὁ προφήτης ἀκριβῶς ἀπὸ τὴν ἀδιαφορία του νὰ ἀνεγείρει τὸν Ναό,
ἐνῷ ἔκτιζαν δικά τους μεγαλόσπιτα. Τοὺς ἔλεγε συγκεκριμένα:
«...Ὥστε ἐσεῖς κατοικεῖτε σὲ σπίτια μὲ ξύλινη ἐπένδυση καὶ ὁ Ναὸς
τοῦ Κυρίου εἶναι ἀνοικοδόμητος;
Καὶ τώρα τὰ ἑξῆς λέγει ὁ Γιαχβὲ Σαβαώθ:
“Προσέξτε τί σᾶς συμβαίνει: Σπέρνετε πολλά, ἀλλὰ θερίζετε λίγα, τρῶτε ἀλλὰ δὲν χορταίνετε...Ἐπιδιώκετε πολλά, ἀλλὰ λίγα γίνονται. Τὰ φέρνετε αὐτὰ στὸ σπίτι σας καὶ ἐγὼ μὲ ἕνα φύσημα τὰ διασκορπίζω. Καὶ αὐτὰ γιατί; Λόγω τοῦ Ναοῦ Μου – λέγει ὁ Θεὸς – γιατί εἶναι ἀκόμη ἀνοικοδόμητος, ἐνῷ ἐσεῖς φροντίζετε ὁ καθένας γιὰ τὸ σπίτι του. Γι᾽ αὐτὸ ὁ οὐρανὸς κράτησε τὴν βροχὴ καὶ ἡ γῆ κράτησε τὰ προϊόντα της γής…. Ἀνεβεῖτε λοιπὸν στὰ βουνά, κόψτε ξύλα καὶ φτιάξτε τὸ Ναό Μου, γιὰ νὰ δοξασθῶ σ᾽αὐτόν, λέγει ὁ Γιαχβὲ» (Ἀγγ. 1,2-8).
Ἀπὸ τὴν περικοπὴ αὐτὴ τοῦ Ἀγγαίου αὐτὸ ποὺ πρέπει νὰ προσέξουμε καὶ νὰ μᾶς φοβίσει εἶναι ὅτι ὁ προφήτης συνδέει τὴν οἰκονομικὴ κρίση τῆς ἐποχῆς του μὲ τὸ ἁμάρτημα τῶν πατριωτῶν του ὅτι δὲν ἔκτισαν ἀκόμη τὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ,ὡς εὐχαριστήριό τους σ᾽ Αὐτὸν γιὰτὴν ἀπελευθέρωσή τους ἀπὸ τὴν δυναστεία τῶν Βαβυλωνίων καὶ τῶν Περσῶν.
2. Ἔχω εἰδικὸ λόγο ποὺ λέγω τὰ παραπάνω, ἀδελφοὶ χριστιανοί. Τὰ λέω γιατί καὶ τὸ Ελληνικό μας ἔθνος τὸ βαρύνει τὸ ἁμάρτημα αὐτό, γιατί δὲν ἔκτισε ἀκόμη τὸν Ναό.
Ποιὸν Ναό;
Ὅταν πιὰ ἐλευθερωθήκαμε ἀπὸ τὸν Τούρκικο ζυγό, στὴν Δ´ Ἐθνοσυνέλευση στὸ Ναύπλιο τὸ 1829, δώσαμε Τάμα στὸν Χριστὸ ὅτι:
Ἡ Ἑλλάδα εὐγνωμονοῦσα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωσή της, θὰ Τοῦ κτίσει στὴν νέα πρωτεύουσά της, τὴν Ἀθήνα, ἕνα μεγάλο Ναό. Πέρασαν χρόνια, πολλὰ χρόνια...
Κτίσαμε πολυκατοικίες καὶ μεγαλόσπιτα. Κτίσαμε ξενοδοχεῖα «λούξ», ἑτοιμάζουμε νὰ κτίσουμε καὶ ξένα τεμένη, ἀλλὰ τὸ Τάμα μας γιὰ τὸν Ναὸ στὸν Εὐεργέτη Σωτῆρα Χριστὸ δὲν τὸ κάναμε ἀκόμη. Καὶ ἔπειτα ἀποροῦμε γιὰ τὴν οἰκονομικὴ κρίση τῆς πατρίδας μας!...
Ὁ προφήτης Ἀγγαῖος στὴν παραπάνω περικοπή του μᾶς εἶπε ὅτι ἡ οἰκονομικὴ κρίση τῆς πατρίδας του Ἰουδαίας προερχόταν ἀπὸ τὸ ἁμάρτημα τῶν Ἰουδαίων, γιατί παραμελοῦσαν τὴν ἀνέγερση τοῦ Ναοῦ. Ὁ λόγος του εἶναι θεόπνευστος. Ἔτσι καὶ ἐμεῖς, μὲ βάση τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ προφήτου, τὴν οἰκονομικὴ κρίση ποὺ ταλαιπωρεῖ τὴν χώρα μας πρέπει νὰ τὴν ἑρμηνεύουμε ἁγιογραφικά.
Νὰ τὴν ἑρμηνεύσουμε ἀπὸ τὸ ἁμάρτημά μας ὅτι ἀκόμη δὲν ἐκπληρώσαμε τὸ Τάμα μας, τὴν ἀνέγερση δηλαδὴ για τὴν ἀπελευθέρωσή μας ἀπὸ τὴν Τούρκικη σκλαβιά.
3. Γιὰ τὸ ἁμάρτημά μας αὐτό, ἀδελφοί, δὲν δικαιολογούμαστε. Οἱ ἔνδοξοι ἀγωνιστὲς τῆς πατρίδας μας μᾶς ἔδωσαν ὡραῖα διδάγματα καὶ μᾶς ἄφησαν ζωντανὰ παραδείγματα ὅτι πρέπει νὰ εἴμαστε εὐγνώμονες στὸν Θεὸ καὶ νὰ ἐκπληρώνουμε τὶς ὑποσχέσεις μας σ᾽ Αὐτόν.Γιὰ νὰ παραλείψω ἄλλα παραδείγματα τῶν εὐσεβῶν ἀγωνιστῶν τοῦ ᾽21, ἀναφέρω μόνο τὸ συγκινητικὸ παράδειγμα τοῦ φημισμένου Θεοδώρου Κολοκοτρώνη.
Ἀκοῦστε λοιπόν: Στὴν Μεγαλόπολη εἶναι τὸ χωριὸ «Ἐκκλησούλα».
Μικρὸ χωριό, ἀλλὰ αὐτὸ τὸ μικρὸ χωριὸ γέννησε ἕνα ἅγιο πραγματικὰ Ἱεράρχη, σύγ-
χρονό μας, τὸν μακαριστὸ ποιμενάρχη τῆς Ὕδρας, Κυρὸ Ἰερόθεο Τσαντίλη, τοῦ Ὁποίου ἀξιώθηκα νὰ ἀσπαστῶ τὴν χεῖρα καὶ νὰ λάβω τὴν εὐχή Του. Στὸ χωριὸ αὐτὸ λοιπὸν βρέθηκε ὁ Κολοκοτρώνης, μόνος, κυνηγημένος ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Ἄλλη βοήθεια δὲν εἶχε παρὰ μόνο τὴν προσευχὴ στὴν Παναγία.Κρύφτηκε σὲ μία κουφάλα δέντρου καὶ ἐκεῖ μέσα κρυμμένος προσευχόταν στὴν Θεοτόκο παρακαλώντας Την νὰ μὴ πέσει στὰ χέρια τῶν Τούρκων. Τῆς ὑποσχέθηκε μάλιστα ὅτι, ἂν τὸν σώσει, θὰ Τῆς κάνει στὸν τόπο ἐκεῖνο μία Ἐκκλησιά.
Οἱ Τοῦρκοι κυνηγώντας τον γύριζαν γύρω-γύρω ἀπὸ τὸ δέντρο, ἀλλὰ – στραβωμάρα τους! – δὲν εἶδαν τὸν Κολοκοτρώνη, ποὺ ἦταν στὴν κουφάλα.
Ἡ καρδιὰ τοῦ Κολοκοτρώνη χτυποῦσε δυνατὰ ἀπὸ τὸν φόβο καὶ προσευχόταν λέγοντας «Παναγία μου, σῶσε μέ»! Δὲν τὸν βρῆκαν οἱ Τοῦρκοι καὶ ἔφυγαν. Ὁ Κολοκοτρώνης γλύτωσε ἀπὸ βέβαιο κίνδυνο. Εὐχαρίστησε τὴν Παναγία καὶ ἀμέσως ξεκίνησε τὴν ἐκπλήρωση τοῦ τάματός του.
Φτωχὸς ἦταν, ἀλλὰ γρήγορα ἔκανε τὸ τάμα του καὶ ἔχτισε ἕνα μικρὸ Ναό, ἀφιερωμένο στὴν Παναγιά, ὅπως ὑποσχέθηκε. Τὸν Ναὸ τὸν εἶπε «Ἐκκλησούλα», ποὺ σῴζεται μέχρι σήμερα καὶ τὴν προσκυνᾶμε εὐλαβικά.
Ἀδελφοί! Μικρὸς καὶ ταπεινὸς ἐγώ, ἀλλὰ ἐπαναλαμβάνω σήμερα τὸ κήρυγμα τοῦ προφήτου Ἀγγαίου καὶ λέγω: Ἡ πατρίδα μας Ἑλλάδα πρέπει γρήγορα νὰ ἐκπληρώσει τὸν Τάμα της στὸν Σωτῆρα Χριστὸ καὶ νὰ Τοῦ κτίσει Ναό, ὡς εὐγνωμοσύνη γιὰ τὴν ἀπελευθέρωσή της.
Ἀλλοίμονό της δέ, ἂν δὲν ἐκπληρώσει τὸ Τάμα της καὶ δὲν ἐκπληρώσει τὸν Ναό. Μᾶς περιμένουν τότε νέα δεινὰ καὶ δὲν ἀντέχουμε άλλα....
Αυτό άς τὸ ἐννοήσουν ἰδιαίτερα οἱ κυβερνῶντες ἄρχοντές μας.
Μὲ πολλὲς εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως
Ἰερεμίας